Lieve mam,

Vijf jaar geleden schreef ik het volgende:

Op zoek naar wat er gebeurde op 16 oktober 1934, ontdekte ik dat Mao in China op die datum begon aan zijn ‘lange mars’. Dat jij op diezelfde dag geboren werd heeft de geschiedenisboeken niet gehaald, maar heeft voor mij heel wat meer gevolgen gehad dan Mao’s reis.

Je was nog maar zes toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak en tien bij de bevrijding, maar toch herinner jij je de angst die vooral jouw moeder in zijn greep hield. En jouw principe dat eten nooit weggegooid mag worden, zal zijn oorsprong ook vinden in die gruwelijke oorlogstijd. Wist je dat ik, wanneer ik een kliekje weggooi, altijd even aan je moet denken?

Na de middelbare school ging je op kantoor werken: een bijzonderheid in die tijd. Je vestigde je uiteindelijk in Velp en ik bedenk nog vaak hoe bijzonder het is dat Charlotte en ik uiteindelijk in diezelfde plaats een thuis gevonden hebben. Voor vrouwen van mijn generatie is het ondenkbaar dat je ontslagen wordt, zodra je gaat trouwen, maar voor jou gold die wettelijke regel nog. Ondanks je ontslag was je gelukkig, want je trouwde met de liefde van je leven, de man met wie jij oud wilde worden. Dat zijn reis door het leven veel te vroeg eindigde, heeft diepe voren in jouw ziel getrokken. Maar het heeft je ook gevormd tot wie je nu bent: een sterke vrouw, een voorbeeld en een anker voor velen. Je houdt er niet van om geprezen te worden, maar ik vind dat je nu maar even een oogje toe moet knijpen, want als iemand een voetstuk verdient, ben jij het wel. Jij houdt me steeds weer voor dat je ondanks alle tegenslagen in het leven de moed nooit op mag geven. En je hebt me laten zien dat je als mens vaak sterker bent dan je had gedacht. Daar ben ik je oneindig dankbaar voor.

Vandaag word je vijfentachtig, mam. Vijfentachtig! Een paar dagen voor je tachtigste verjaardag grapte je: ‘Toen ik zeventig werd, dacht ik: nu duurt het weer tien jaar voor er een nieuw cijfer voor mijn leeftijd komt. Nu durf ik dat niet meer te denken.’ Ik lachte erom, maar niet van harte. We weten allebei hoe plotseling een levensreis tot een einde kan komen. Die negen voor jouw leeftijd komt er, wat mij betreft. Ik hoop alleen wel dat je energie, je helderheid van geest, je gevoel voor humor en je gezondheid geen dag ouder zullen worden.

Vandaag ben je negentig geworden, mam. Negentig! Je hebt je energie, gezondheid en helderheid van geest behouden. Vorige week appte je me:

Het gaat goed. Hdb veel gedaan. Bed verschoond. Gewassen. Gekookt. Afgdwassen. Gewandeld. Foutjes getypt. Tijd voor rust. Fijne avond.

Je bent je gevoel voor humor dus ook nog niet kwijt. Wat hoop ik dat we daar nog lang van mogen genieten. Gefeliciteerd met je verjaardag, lieve mam.

xxx Chris