Piece by piece
Is how I’ll let go of you
Kiss by kiss
Will leave my mind one at a time
One at a time
One at a time

Bijna vijf jaar geleden schreef ik dit verhaal over loslaten van een geliefde. Het nummer ‘Piece by Piece‘ van Katie Melua was mijn inspiratiebron. Ik weet niet meer of ik het indertijd gepubliceerd heb en dat ik het later weer van mijn site gehaald heb. Hoe dan ook: vanavond vond ik het in een stoffig hoekje van mijn pc terug en besloot ik het hier (wellicht nogmaals) te delen. 

First of all must go| Your scent upon my pillow| And then I’ll say goodbye | To your whispers in my dreams| And then our lips will part | In my mind and in my heart

Meteen nadat ze haar ogen opengedaan heeft, valt de werkelijkheid als een loodzware deken over haar heen. Ze kijkt opzij, naar het lege kussen naast haar. Ze trekt het naar zich toe, begraaft haar gezicht erin en laat zich omarmen door een mengeling van aftershave, tabak en zweet. Zijn zweet. Zoals elke ochtend, overvalt haar een golf van misselijkheid. Ze duwt het kussen van zich af, springt uit bed en rent naar de badkamer. Net op tijd buigt ze zich over de wc-pot. Haar lichaam verkrampt; haar maag is leeg en produceert slechts een golfje zuur slijm. Zodra de eerste misselijkheid is verdwenen, komt ze overeind. Ze wast haar gezicht en kijkt in de spiegel boven de wastafel. Een vrouw die ze niet kent, staart haar aan. Ze heeft holle ogen en lijnen in haar gezicht die er een paar maanden geleden nog niet waren.

Enigszins wankel loopt ze de trap af. Onderaan staat haar dochter, haar blik zorgelijk. Ze vraagt zacht of het wel gaat.  ‘Ja,’ antwoordt ze  hees, ‘kom, dan gaan we ontbijten.’  Lusteloos smeert ze even later een boterham. Hij blijft onaangeroerd op haar bord liggen; haar eetlust is ze al een paar weken kwijt. Ze kijkt naar haar dochter die langzaam een kommetje muesli leeg lepelt. ‘Wat ga je vanochtend doen, mam?’ Ze antwoordt: ‘Ik weet het nog niet.’  Haar vrije woensdag was altijd een welkom rustpunt in een drukke werkweek. Nu weet ze zich geen raad met die stille uren waarin ze niets anders doet dan wachten totdat haar dochters stem het huis weer vult.

Nadat ze haar dochter heeft uitgezwaaid, duurt het nog even voor ze de voordeur dichtdoet. Daarna blijft ze een poosje besluiteloos in de gang staan, kijkend naar haar ski-jack aan de kapstok. Ze laat haar hand langs de fluorescerende, lichtgroene stof gaan. Nog maar een paar maanden geleden heeft ze het gekocht. Het zat haar als gegoten, maar nu hangt het als een zak om haar heen. Bovendien doet de jas haar steeds weer denken aan de laatste kus. Hij had die ochtend gezegd dat hij echt, echt bij haar weg zou gaan. Zij had haar jas aangetrokken, wilde het huis uit vluchten, hem ontvluchten en toen had hij haar arm gegrepen en haar hartstochtelijk gekust. ‘Ik hou van je,’ had hij gezegd en zij had hem het liefst een klap in zijn gezicht gegeven. Plotseling rukt ze het jack van de kapstok en stormt ermee de trap op. Ze opent de kastdeur, gooit de jas onder in de kast en knalt de deur weer dicht.

Dan valt haar blik op het bed. Haar kussen, half begraven onder dat van hem. Langzaam loopt ze ernaartoe. Ze weet opeens wat ze moet doen. Nog een keer drukt ze het kussen tegen haar gezicht, snuift ze zijn geur op. Daarna loopt ze vastbesloten naar de wasmachine. ‘Ik wil je niet meer ruiken, ik wil je loslaten, vergeten, stoppen met mezelf voor de gek te houden dat je misschien terugkomt,’ mompelt ze tegen het hoofdkussen, terwijl ze het met sloop en al in de machine propt. Met een woest gebaar schept ze een enorme lading waspoeder in het bakje, waarna ze de machine inschakelt.

First of all must fly | My dreams of you and I | There’s no point in holding on to those | And then our ties will break | For your and my own sake |Just remember this is what you chose

Er is iets met deze studeerkamer. Telkens als ze de deur ervan opendoet, vallen de pijnlijke herinneringen over haar heen. Langzaam loopt ze naar het bureau, gaat op de stoel zitten, waarin zijn billen een een bijna onzichtbare afdruk hebben achtergelaten. Alles bij elkaar opgeteld moet hij hier minstens een paar jaar van zijn leven hebben doorgebracht. Chattend, lachend, genietend. Snel zet ze de stokoude pc aan. Het opstarten duurt eindeloos en ze denkt aan hoe hij een paar dagen na zijn vertrek zijn gloednieuwe pc heeft opgehaald. Dit oude ding dat nog ergens op zolder stond, heeft hij ervoor in de plaats gezet. De computer kreunt zachtjes, lijkt vandaag helemaal geen zin te hebben om aan het werk te gaan en zij denkt aan hoe een zonnige toekomst in dit witte huis begon.

Ze hadden niet kunnen wachten tot het huis, het eerste dat ze samen kochten, opgeleverd zou worden. Ze hadden de fundering, de stenen, de kozijnen, de ramen en deuren bijna de grond uit gekeken. Al ver voor de geplande verhuizing waren ze begonnen met inpakken van allerlei spullen. In hun oude huis dat muf, kil en totaal uitgewoond was, konden ze niet verder. De gemeente had het opgekocht om er uiteindelijk de sloophamer op los te laten. De wijk waarin het stond was geen plek om kinderen op te laten groeien, hadden zij samen besloten. Want kinderen: die wilden ze allebei graag.

Vlak voor Pasen werd het huis opgeleverd en op tweede paasdag hadden zij al hun spullen van het oude naar het nieuwe huis gebracht. Klaar voor de toekomst. De grote slaapkamer namen zij zelf in beslag. Een van de twee kleinere kamers richtten ze in als studeerkamer en in de andere zou ooit hun eerste kind slapen. Al voordat ze zwanger was, had hij plotseling gezegd dat hij maar een kind op de wereld wilde zetten. Naïef had zij gedacht dat hij zich nog wel zou bedenken, zodra hun eerste kind geboren was. Maar na de komst van hun dochter was dit niet gebeurd. Hij had voet bij stuk gehouden, zij had zich daar uiteindelijk bij neergelegd.

Ze laat haar blik weer naar de pc dwalen. Het ding is inmiddels opgestart en staat zacht zoemend te wachten op de opdracht die zij hem zal geven. Opeens wordt het haar allemaal te veel. Deze stoel, dit bureau, dit huis. Ze doen haar denken aan de dromen die ze had. En ze maken er haar pijnlijk van bewust dat al die dromen in rook opgegaan zijn. Een broertje of zusje voor haar kleine meisje zal er niet komen, althans niet uit haar buik. In dit huis oud worden met de man van wie ze zielsveel hield zit er evenmin in. Met een schok komt ze tot de ontdekking wat ze moet doen om hem te laten gaan, nieuwe dromen na te kunnen jagen en de oude te laten voor wat ze zijn.

Twee weken later belt ze hem op. Haar hart racet. Ze herhaalt met kalme stem: ‘Ik heb het huis te koop gezet.’ Aan de andere kant van de lijn blijft het even stil, op zijn ademhaling na. Dan hoort ze hem plotseling zeggen: ‘Heb je er wel aan gedacht dat je onze dochter ontwortelt?’ ‘Dat heb jij al gedaan door weg te gaan,’ bijt ze hem toe. ‘Jij wilde een nieuw leven, een nieuwe vrouw, een nieuw kind. Jij moest voor jezelf kiezen. Dat betekent niet dat ik dan maar moet zien te leven met de restanten van wat jij achterliet. Ik wil opnieuw kunnen dromen over een mooie toekomst voor haar. En voor mij.’

I’ll shed like skin| Our memories of lazy days | And fade away the shadow of your face

Ze aarzelt. De klep van de afvalcontainer leunt tegen de muur. Uit het binnenste van de kliko stijgt een geur van verrotting op. Het album met de trouwfoto’s weegt zwaar in haar linkerhand. Even schiet de gedachte door haar heen dat de fotoreportage indertijd een vermogen heeft gekost. Is het niet zonde om het fotoboek nu zo rigoureus weg te gooien? Ze sluit de container, legt het album op het deksel en bladert het nog eens door. Het geluk straalt van het bruidspaar op de foto’s af. Met haar nagel krast ze diepe voren in het gezicht dat haar ooit zo lief was. Ze kan de aanblik van die prachtige, zachtbruine ogen niet verdragen. Langzaam slaat ze de bladzijden om. En dan ziet ze zichzelf, alleen, dromerig bij een raam. Haar huid glad, de zachtroze bruidsjurk perfect passend om haar lichaam. Ik ben bijna weer net zo slank als toen, denkt ze. Maar verder houdt de vergelijking met de stralende, jonge vrouw op de foto op. Resoluut scheurt ze de bladzijde met de foto van de jonge bruid uit het album. Ze klemt de pagina onder haar arm, opent opnieuw de container en laat het album in de stinkende massa vallen.

Twee dagen later rijdt de verhuiswagen achterstevoren het smalle straatje in. Ze rent naar de voordeur om de verhuizers binnen te laten. Het zijn doortastende mannen die het huis vullen met luidruchtigheid en de geur van zware shag. Ze stampen met hun zware werkschoenen over de lichte plavuizenvloer en Yvonne ziet hoe de zorgvuldig ingepakte dozen en alle meubels in razendsnel tempo in de truck verdwijnen. ‘Tot straks,’ roept de chauffeur, terwijl hij met de laatste doos naar de verhuiswagen loopt. Yvonne knikt, pakt haar sleutels, haar tas en vraagt aan haar dochter of ze meegaat. ‘Volgende week komen we nog een keer terug om schoon te maken,’ zegt ze, ‘dan nemen we pas echt afscheid van het huis.’ Het tienjarige meisje loopt het tuinpad al af, zich onbewust van de tranen in haar moeders stem.

Na de verhuizing gaat de doos met het etiket ‘fotoalbums’ weer door haar handen. Ze pakt de albums uit en zet ze meteen in de kast. Ze doorbladeren kan ze niet, wil ze niet. Ze weet dat ze tussen al die foto’s van prachtige vakanties, de geboorte en eerste levensjaren van haar dochter en familiefeestjes telkens weer het gezicht van haar ex-man zal aantreffen. Dat ze steeds weer geconfronteerd zal worden met herinneringen aan mooie dagen, gelukkige momenten. Ze kan het niet; ze wil het niet, want zijn gezicht zal haar ook doen terugdenken aan zijn verraad en haar pijn.

Vele jaren later zoekt ze iets wat in die kast zou moeten liggen. Ze opent de kastdeur en laat haar blik langs de rij fotoalbums glijden. Ze trekt er een willekeurig album uit. ‘Mexico 2005’ staat er op de rug. Onze laatste vakantie samen, denkt ze. Even aarzelt ze. Zal ze het opzij leggen of het toch even doorbladeren? Ze laat zich op een stoel zakken en slaat het album open. Landschappen, stadsgezichten, doorkijkjes, ruïnes en dan een foto van haar ex op een bankje in een park. Ze is verbaasd dat de aanblik van de vader van haar kind haar nog zo weinig doet, dat de aandrang om met haar nagel over zijn gezicht te krassen, volkomen ontbreekt. Ze kijkt met hooguit een licht gevoel van nostalgie naar de man die ze los heeft moeten laten. ‘En dat is me uiteindelijk gelukt, piece by piece,’ zegt ze zachtjes tegen de kat die langs haar enkels strijkt.